Joodse Synagoge
1813-1964
Het bestuur van de stad Steenwijk probeerde rond 1720 meer joodse kooplieden naar Steenwijk te halen, om de handel te
stimuleren. Dit hielp echter weinig toch kwamen er in 1800 meerdere Joodse gezinnen vestigden. Deze doden werden eerst
begraven op de joodse begraafplaats aan de Schapendrift ten zuiden van Noordwolde, later werd er begraven in Steenwijk op
de joodse begraafplaats aan de Eesveenseweg. In 1796 na de burger gelijkstelling (Gelijke rechten als alle andere burgers)
nam het aan joden snel toe in Steenwijk.
Men begon in 1813 met godsdienstoefeningen in een kamer ergens privé. Later kocht men een kamer aan in de Gasthuis-
straat deze werd gerenoveerd en uit gebreid als Synagoge.
Omstreeks 1850 leidde een intern conflict over vernieuwing tot een scheuring binnen de gemeente. In 1869 was de hereniging
van beide partijen en werd er een nieuwe synagoge gebouwd in de Gasthuisstraat.
Tijdens de bezetting werden werd de helft van de joodse gemeenschap geporteerd, de andere helft dook onder en werd ge-
holpen door de onderduikers organisatie om zo te overleven. De synagoge en interieur werd behouden tijdens de oorlog.
Na de oorlog werd de het joodse leven weer hervat, maar de Synagoge werd haast niet meer gebruikt.
Het gebouw werd in 1948 verkocht en in 1952 gesloopt helaas.
De Joodse gemeente werd op 7 juni 1964 op geheven.
God en Mozes
De joden geloven dat ze door God uitgekozen zijn om
de Tora te ontvangen. Zeven weken nadat Mozes de
Israëlieten uit Egypte had gehaald, beklom hij de berg
Sinaï. God heeft hem de Tora toen uitgelegd en Mozes
opgedragen de geboden in de stenen tafelen uit te hou-
wen. De stenen tafelen werden in een gouden kist, de
Ark van het verbond bewaard.
De Kist
De Tora zit om twee houten rollers gewikkeld. om het
schrift te beschermen bewaren de joden hem zorgvul-
dig. Oosterse joden gebruiken vaak een kist. andere
joden bewaren de Tora in een geborduurde mantel.
De Schrijver
De Torarollen moeten volgens oud gebruik met de
hand geschreven worden. Dit is een vak apart. De tekst
wordt met en veren pen op speciaal perkament ge-
schreven en er zijn strenge regels voor de schrijfwijze
van de woorden. Het schrijven van een Torarol duurt
ongeveer een jaar. De schrijver schrijft van rechts naar
links.
Het jatje
Niemand mag de Torarollen aanraken. Daarom gebrui-
ken de lezers een leeswijzer. Deze heeft vaak de vorm
van een handje. Hij wordt ook wel een jad genoemd,
dat betekend hand.
De Tenach
De Tora is het eerste deel van de Tenach. Tenach is de
afkorting van de eerste letters van de boeken Tora,
Nevi'iem en Chetoebiem. Eigenlijk is het dus T N Ch. In
westerse talen kunnen we dit niet uitspreken en zijn er
klinkers toegevoegd. De Tenach is ook een gedeelte
van de christelijke bijbel en heet daar het Oude
Testament.
De Talmoed
Mozes kreeg van God regels en wetten gedicteerd.
De meeste zijn opgeschreven in de Tora. Maar Mozes
schreef niet alles op. Sommige regels gaf hij mondeling
door. Om deze regels niet te vergeten is het toch opge-
schreven; in de Talmoed. De Talmoed bestaat ook uit
een aantal boeken.
Het Hebreeuws.
De Tenach, en dus ook de Tora, is in het Hebreeuws
opgeschreven. Het Hebreeuws is een oude taal.
De taal die nu in Israël wordt gesproken, noemen wij
Ivriet. Het is de moderne vorm van het Hebreeuws.
De Talmoed is in een andere taal geschreven, namelijk
in het Aramees. De lettertekens in het Aramees en het
Hebreeuws zijn het zelfde.
Zie ook eens de website: Stichting Stolpersteine
Steenwijk..
De Tora "het heilige joodse boek
Het heiligste joodse boek is de Tora. Het is een perka-
menten rol waarop de vijf boeken van Mozes zijn
geschreven.
De Tora is het eerste deel van de Tenach, de joodse
bijbel.
Het tweede deel is de Nevi'iem, dit zijn de boeken van
de profeten.
Het derde deel van de Tenach is de Chetoeviem, boeken
met verhalen en gedichten. De Tora bestaat uit vijf
boeken van Mozes en wordt ook wel pentateuch
genoemd (penta=vijf): 1. Genesis (bereshiet) 2 . Exodus
(sjemot ) 3. Leviticus (wajikra) 4. Numeri (bamidbar) 5.
Deuteronium (devariem)
Park RamsWoerthe
Volksnaam: De Tuun; sinds 1917 ook: Stadspark: villapark van ruim 8 ha aan de
westzijde van de stad. Het werd in opdracht van J.H. Tromp Meesters in 1899
aangelegd op de voormalige Kleine Meenthe en Paasweide, naar ontwerp van
H. Copijn, in Engelse landschapsstijl. Gedeelten van de Steenwijker Aa werden
in de vijverpartijen opgenomen. Voor de lokale scheepvaart werd het
Paardenwater verruimd en werd een nieuwe verbinding gegraven tussen het
Steenwijkerdiep en de Aa, de Turfhaven. In het park bevinden zich twee
ijskelders. In 1917 werd het park gekocht door de gemeente Steenwijk en open-
gesteld voor het publiek. In 1974 kreeg het een grote opknapbeurt en in 2002
werd het gerenoveerd en voorzien van een nieuwe thee- en muziekkoepel. Park
Rams Woerthe is een rijksmonument.
![[x]](index_htm_files/close.png "Sluiten")